دیلیمی قایتارین منه/ هاشم ترلان

غربت ائلده غریبسه‌دیم
ائلیمی‌قایتارین منه!
دره‌لریم کؤز باغلاییب
سئلیمی‌قایتارین منه!
×
آختاریرام حزین- حزین
ایتیردیگیم گولون ایزین
دونیادا هر نه وار سیزین
گولومو قایتارین منه!
×
دیل دئییرم… منی آنمیر
سسله‌ییرم، او دایانمیر
نوه‌لریم منی قانمیر
دیلیمی‌قایتارین منه!
×
یاخ اورمودان گؤی خزره
اوخشار سنی هر منظره
بو آذردن او آذره
ایلیمی‌قایتارین منه!
×
آذری‌یم ائلیم، واریم
هارای سالیر سؤز قاتاریم
سوسوز قالیب سونالاریم
گؤلومو قایتارین منه!
×
شاعر ده وار سؤز اوینادان
گونبز اوسته قوز اوینادان
فقط منه گورز اوینادان
الیمی‌قایتارین منه!
×
دیلیم گئتسه قالار نه‌ییم
نئجه بو درده بئل اییم
نسیمی‌دن اؤیرندیگیم
تعلیمی‌قایتارین منه!

جزئیات تدوین لغتنامه زبان تورکی در اردبیل

 

از حدود یک و نیم سال پیش موضوع جمع‌آوری لغات تورکی آذربایجانی در قالب یک لغتنامه با مشارکت اساتید زبان و ادبیات تورکی از مناطق مختلف کشور با مرکزیت شهر اردبیل مطرح شده است. موضوعی که با توجه به نقش لغتنامه‌ها در حفظ لغات، عبارات و بطور کلی زبان یک ملت؛ از اهمیت خاصی برخوردار است.

سال‌هاست که جای خالی لغتنامه‌ای جامع، فراگیر و غنی برای زبان تورکی (آذربایجانی) در ایران احساس می‌شود چرا که با وجود قدرت و قانون‌مند بودن تورکی، این زبان در ایران به علت نبود اراده کافی و حمایت‌های دولتی، از داشتن لغتنامه‌ای کامل برای خود محروم مانده است. گرچه اساتید زبان تورکی در ایران، پیشتر لغتنامه‌هایی را تنظیم و کتابت نموده‌اند، اما این لغتنامه‌ها نمی‌توانند نمایانگر تمام قدرت و جامعیت لغات زبان تورکی باشند.

با مطرح شدن موضوع تنظیم لغتنامه جامع زبان تورکی در اردبیل، مطابق با روال گذشته گروه‌های نژادپرست و تورک‌ستیز با تاثیر از تفکرات فاشیستی خود، این موضوع را تا سطح “به خطر افتادن امنیت ملی” بالا برده‌اند و از طرفی دیگر نیز هدف از گردآوری این لغتنامه برای برخی از فعالین فرهنگی و اساتید زبان تورکی در ایران ابهامات فراوانی دارد.

به منظور آگاهی از اهداف و و روند کتابت این لغتنامه، گفتگویی با احد بیوته، مدیر این پروژه داشته و جزئیات این اقدام را از وی جویا شده‌ایم.

ادامه نوشته

اصل ۱۵ قانون اساسی اجرا شود

 

مسعود پزشکیان در شورای اداری آذربایجان شرقی با حضور رئیس جمهور اظهار کرد: قصد دولت حمایت از زبان و ادبیات تورکی است اما در روزهای اخیر مطلبی از رسانه‌ها مطرح شد که علیه دولت تمام شد.

وی ادامه داد: بنده برای اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی با وزیر آموزش و پرورش صحبت کردم که به من اعلام کرد شورای عالی انقلاب فرهنگی باید این موضوع را تصویب کند.

پزشکیان با بیان این‌که بنده ایرانی بوده جانم را هم برای ایران می‌دهم، خاطرنشان کرد: زبان اصلی کشورمان فارسی است ولی کسی هم نمی‌تواند هویت مرا انکار کند. توهین کننده به هویت من تفرقه انداز است نه کسی که دنبال هویتش است.

وی با اشاره به مشکلات خط آهن «میانه – تبریز» گفت: ۲۰ سال است قطار از میانه به تبریز نرسیده، در حالی که چنین پروژه‌هایی در دنیا یک یا دو ساله اجرا می‌شوند. اجرای این پروژه تا بستان آباد هم دردی را دوا نمی‌کند و باتوجه به احداث تونل‌ها، با کمی همت قطار به تبریز می‌رسد.

نماینده مردم تبریز، اسکو‌ و آذرشهر در مجلس با تاکید بر این‌که مردم استان با مشکلات کمبود آب مواجه هستند، اظهار کرد: تاکنون ۲۲۰۰ میلیارد تومان برای دریاچه اورمیه هزینه شده و برای این‌که مردم سرازیر شدن آب به دریاچه را لمس کنند، ضرورت دارد تونل انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه اورمیه با سرعت پیگیری شده و به اتمام رسد.

پزشکیان ادامه داد: از سوی دیگر فاینانس انتقال آب از رودخانه ارس به تبریز در شورای اقتصاد مصوب شده که باید دولت نسبت به اجرای این پروژه اهتمام ورزد.

وی در پایان با اشاره به محدودیت‌های مالی دولت، گفت: بهتر است به‌جای تیکه تیکه کردن اعتبارات برای پروژه‌های مختلف، اعتبارات را برای سه پروژه مهم آذربایجان شرقی تخصیص دهیم تا شاهد اتمام این پروژه‌ها در طول یکی دو سال باشیم.

آذری شاخه‌ای از زبان تورکی است

 

آیت الله سیدحسن عاملی ظهر دیروز در خطبه‌های نماز جمعه اردبیل ادامه داد: دامن زدن و ایجاد هرگونه تنش و اختلاف مذهبی، قومی و سیاسی در کشور از طرف هرکس باشد، خیانت و ظلم به کشور، ملت، نظام و انقلاب است.

وی در این خصوص اشتباه از سوی دولتمردان را غیرقابل بخشش و جبران دانست و تصریح کرد: متاسفانه مشاور رئیس جمهور در امور اقوام و مذاهب، این هفته با سخنی که از اساس باطل و زمان چنین سخنانی نیست، وحدت ملی و انسجام داخلی را نشانه رفت.

نماینده مردم استان در مجلس خبرگان رهبری با تاکید بر اینکه این چندمین بار است که این مسئول با سخنان اینچنینی هزینه سنگینی بر کشور تحمیل و وحدت ملی را مورد هجمه قرار می دهد، یادآور شد: او و هر کس که با وی هم عقیده است برای همیشه بدانند که آذری، زبان مستقل نیست، لهجه است و گرامر آن به خوبی نشان می دهد که از شاخه های زبان تورکی است.

وی به مناسبت روز سربازان گمنام اشاره کرد و با تقدیر از نقش مهم و حیاتی نیروهای اطلاعاتی متذکر شد: آنها در برابر توطئه های بسیار پیچیده و وسیع و سازماندهی شده از طرف سرویس‌های جاسوسی و خطرناک دنیا ایستاده‌اند.

طرح تدریس به زبان مادری در مدارس کشور آماده شد

صدیف بدری با اشاره به تهیه و ارائه طرح اجرایی شدن اصل پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، گفت: با تصویب و اجرایی شدن این طرح شاهد تدریس به زبان مادری در مدارس کشور خواهیم بود.

نماینده مردم اردبیل، نمین، نیر، سرعین در مجلس شورای اسلامی افزود: اگرچه اصل پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با صراحت تحصیل اقوام کشور به زبان مادری در کنار زبان فارسی در مدارس را آزاد عنوان می‌کند اما متاسفانه برخی معذوریت‌ها، محدودیت‌ها و بعضا تنگ‌نظری‌ها همواره  مانع اجرای آن بوده است.
وی که طرح اجرایی شدن اصل پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را تهیه و تدوین کرده است، بیان کرد: جمع‌آوری امضا در مجلس برای این طرح با جدیت دنبال می‌شود و در حال افزایش است؛ امیدوارم با تصویب و اجرایی شدن آن شاهد تدریس ادبیات زبان‌های مادری کشور در نقاط مختلف کشور باشیم.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس با تاکید بر اینکه تنوع و تکثر نیروهای اجتماعی و قومی، جامعه را ازظرفیت‌ها و استعدادهای ویژه‌ای برخوردار می‌سازد، ادامه داد: بهره‌گیری مناسب از ظرفیت اقوام می‌تواند موتور رشد، توسعه، همگرایی فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی باشد و مغفول ماندن از آموزش زبان‌های مادری، برخی از استعدادها و ظرفیت‌های درونی و بیرونی نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی کشور را مسکوت نگاه داشته است.

وی اظهار داشت: در حال حاضر استفاده از زبان‌های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی صورت می‌گیرد اما اجرای کامل اصل ۱۵ قانون اساسی گامی مهم و بنیادین در راستای پاسخ به یکی از مهمترین مطالبات اقوام کشور است.

بدری ادامه داد: با اجرای این مهم دارایی‌های متنوع هزاران ساله فرهنگی و زبانی این مرز و بوم حفظ، نگهداری و ارتقا می‌یابد و با تثبیت موقعیت زبان‌های محلی و قومی کشور امکان اثرگذاری و راهبری فرهنگی در منطقه خاورمیانه برای جمهوری اسلامی مهیا شده و به تبع آن کشور ما به کانون اشاعه فرهنگی منطقه تبدیل خواهد شد.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس در پایان خاطرنشان کرد: حق آموزش به زبان مادری، قومی و محلی در بسیاری از اسناد و معاهدات حقوق‌بشری مثل منشور زبان مادری، اعلامیه جهانی حقوق زبانی، بندهای ۳ و ۴ ماده ۴ اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت‌های قومی، ملی، زبانی و مذهبی، ماده ۳۰ کنوانسیون حقوق کودک، ماده ۲۷ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی مورد تاکید قرار گرفته است و مهمتر از همه آنها قانون اساسی مترقی نظام اسلامی بر آن تاکید دارد.

اوخویالیم، اؤیره نه لیم / سوسن نواده رضی

خانه= ائو EV
خانواده= اوغوش OĞUŞ
کاشانه= باراق BARQ
گرفتن= توتماق TUTMAQ
ریشه دواندن= توتونماق TUTUNMAQ
بازداشت کردن= توتوقلاماق TUTUQLAMAQ
دستگیر کردن= یاخالاماق YAXALAMAQ
زندانی کردن= توتساقلاماق TUTSAQLAMAQ
اسیر کردن= بولناماق BULNAMAQ
سلب آزادی به طور موقت= آلی‌قویماق ALIQOYMAQ
مسامحه، صعه صدر= یئی‌گؤرو YEYGÖRÜ
خائن= دؤنه‌ک DÖNӘK
خیانت= دؤنه‌کلیک DÖNӘKLİK
معطوف = دؤنوک DÖNÜK
معطوف به آینده= گله‌جه‌یه دؤنوک Gəlәcәyә Dönük

تکامل= ائوریم EVRİM
انقلاب= دئوریم DEVRİM
تحوّل= دؤنوشوم DÖNÜŞÜM
مهم= اؤنملی ÖNƏMLİ
مطمئن= آرخایین ARXAYIN
اطراف= چئوره ÇEVRƏ
حرمت= سایقی SAYQI
حادثه= اولای OLAY
پرستش کردن= تاپینماق TAPINMAQ
معبد= تاپیناق TAPINAQ
عابد= تاپقان TAPQAN
فرقه دینی= تاپینج TAPINc

تورکجه‌نی تورکجه کیمی یازیب اوخویالیم… / سوسن نواده‌رضی

تورک دیلی باشقا دیللر کیمی بیر چئشید ده‌ییشمه‌لره اوغرامیش، آنجاق قُوروما (حفظ و مراقبت) قایغیسیزلیغیندان دولایی اؤزگه ائتکی‌لره (تاثیرلره) آچیق قالمیشدیر.

تاریخ بویونجا چئشیدلی شاه‌اثرلرین یازیمیندا قوللانیلان آنا دیلیمیز- تورکجه- وئریملی و وارسیل (غنی، زنگین)کئچمیشینه رغمن، یئته‌رینجه ایشله‌نمه‌دییی و قورونمادیغی اوچون صاحب اولدوغو بالقوه گوجو و یاراری، گونوموزده تانینماماقدا، و بو گوجدن یئته‌رینجه فایدالانماماقدادیر. تورکجه‌نین گوجونو تانیمایان، بیلمه‌ین و یا قوللانمایانلار، اونو باشقا دیللرله قارشیلاشدیراراق گوجسوز و یئته‌رسیز بیر دیل کیمی گؤسترمه‌یه چالیشیرلار. آنلاتیم گوجونو، دئگی وارسیللیغینی (غنای لغوی)، گلیشمه و یئنی‌لشمه پتانیسلینی گؤز اؤنونه آلمادان یا خود گؤز‌آردی ائده‌رک یاپیلان بو قارشیلاشدیرمالار تورکجه‌نین علیهینه سونوجلار چیخارتماقدادیر.

اؤته‌کسل (تاریخی) سوره‌جده تورکجه‌نین اؤزگه دیللردن ائتکی‌لنمه‌سی، دیلیمیزین یاپیسینی (ساختار) و میللتین او دؤنه‌مده‌کی اکینجسل (فرهنگی) و سوسیال دورومونو بیلمه‌ین و یا بیلمه‌مزلیکدن گلن انسانلارا گؤره، تورکجه‌نین یوخسوللوغوندان، یئته‌رسیزلیییندن ایره‌لی گلمکده‌دیر.

اؤته‌ک (تاریخ) بویونجا اولدوقجا گئنیش بیر جغرافیایا یاییلمیش، فرقلی بؤلگه‌لرده چئشیدلی دؤولت‌لر قورموش اولان میللتیمیز، اؤز ایچه‌رییی ایله بو بؤلگه‌لرده‌کی مللت‌لرله اکینج آلیش‌-وئریشینده (تبادل فرهنگی) بولونموشدور. بو ایلیشکی‌لر سونوندا اکینجده (کولتورده) میدانا گلن ده‌ییشمه‌لر، اکینجین داشیییجیسی (حامل فرهنگی)، و ان اؤنملی گؤسترگه‌سی اولان دیله ده یانسیمیش، تورک دیلی ایله بو مللت‌لرین دیلی آراسیندا چوخ اؤنملی اورانلاردا آلیش وئریش‌لر اولموشدور. تورک دیلی باشقا دیللر کیمی بیر چئشید ده‌ییشمه‌لره اوغرامیش، آنجاق قُوروما قایغیسیزلیغیندان دولایی اؤزگه ائتکی‌لره آچیق قالمیشدیر.
یابانجی دیللرین تورکجه اوزه‌رینده ندن ائتکیلی اولدوقلاری‌نین سببلرینی آراشدیریرکن، بوتون اؤتکسل، سوسیولوژیک، اکینجسل فاکتورلار حسابا قاتیلمالی‌دیر. سورونا بو آچیلاردان باخینجا یابانجی دیللرین تورکجه اوزه‌رینده‌کی ائتکی‌لری‌نین سببلری آراسیندا، ” اکینجلرینی و دیللرینی قُوروما قایغیسی داشیمامالاری” و “یئنی کولتورلری، کاراکترلری‌نین گره‌یی اولاراق بوتون صمیمیت‌لری ایله منیمسمه‌لری” شکلینده اؤزئت‌لمک مومکون‌دور.

اوخویالیم، اؤیر‌نه‌لیم / سوسن نواده رضی

بليرگين : Bǝlirgin بارز، معین
بليرله‌مك : Bǝlirlǝmǝk تعيين كردن
ساوونماق : Savunmaq مدافعه كردن
سؤمورگه : Sömürgǝ مستعمره
سؤمورو : Sömürü استعمار
سؤيله‌م : Söylǝm افاده
سوره‌ج : Sürǝc روند
سوموت : Somut عيني
سيچراما: Sıçrama جهش
سيرالاماق : Sıralamaq رديف كردن
سيزماق : Sızmaq نفوذ كردن
سيليمله‌مك : Silimlǝmǝk حذف كردن
سیلیم Silim : حذف
قارشين : Qarşın رغما
قاليجي : Qalıcıماندگار
قاورام : Qavram مفهوم
قاوراما : Qavrama ادراك و استفهام
قوتلاما : Qutlama تبريك
قورال : Qural قاعده
قوشول : Qoşul شرط
قوشوق : Qoşuq شعر
قوشار : Qoşar شاعر
قوشوت : Qoşut موازي

پیام دبیرکل یونسکو به مناسبت روز جهانی زبان مادری

سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد همانند سالهای پیش پوستر، شعار و پیام سالانه روز جهانی زبان مادری را منتشر کرد. این سازمان همچنین شعار امسال روز جهانی زبان مادری را ”پیش به سوی آینده ای پایدار از طریق آموزش چندزبانه” اعلام کرده است.
پیام ایرینا بوکووا دبیر کل یونسکو:
” به مناسبت روز جهانی زبان مادری،‌ تقاضا می‌کنم که ظرفیت آموزش چندزبانه در نظام های اجرایی و آموزشی،‌ ترجمان فرهنگی و رسانه ها،‌ فضای مجازی و تجارت و در همه جا به رسمیت شناخته شود.”
همچنین در وب سایت سازمان یونسکو آمده است: یونسکو روز جهانی زبان مادری را در ۲۱ فوریه ۲۰۱۷ تحت عنوان ‘پیش به سوی آینده ای پایدار از طریق آموزش چندزبانه’ گرامی‌می‌دارد. برای میدان دادن به توسعه پایدار،‌ دانش آموزان بایستی به زبان مادری و سایر زبان ها آموزش ببینند. از طریق تسلط بر زبان اول یا زبان مادری است که فراگیری مهارت های اساسی من جمله خواندن، نوشتن و حساب میسر می‌شود. زبان های محلی به ویژه زبان های اقلیتی یا بومی ‌دریچه انتقال فرهنگ ها،‌ ارزش ها و دانش سنتی محسوب می‌شوند. بنابراین، این زبان ها نقش مهمی‌را در پیشبرد آینده ای پایدار ایفا می‌کنند.‌

 

زبان مادری؛ زبان قلب و ذهن

 مروری بر آمارهای جمعیت دانش آموزی در کشورهای جهان تأیید می کند به طور تقریبی نزدیک به نیمی از کودکان و نوجوانان لازم التعلیم به مدرسه راه نیافته اند[1]. هر کودک (فرد 5-6 تا 17-18 سال) باید بتواند به حق آموزش خود برسد. از سوی دیگر، او باید به آموزش شایسته هم دسترسی داشته باشد. در واقع، در کنار برآورده شدن حق آموزش باید آموزش مناسب و متناسبی هم تدارک شود. یکی از راه های متناسب و مناسب سازی آموزش، آموزش به زبان مادری است. فراهم نشدن آموزش به زبان مادری به معنای عدم رعایت فرصت برابر آموزشی و یادگیری است. دانش آموزی که زبان مادری او فارسی است و آموزش هم به زبان او فراهم می آید نسبت به دانش آموزی که زبان او کردی یا ترکمنی است، فرصت یادگیری بیشتری به دست می­آورد.

آموزشی که به زبان مادری دانش آموز فراهم نمی آید، او را در معرض بسیاری از آسیب های تحصیلی و اجتماعی قرار می دهد.

از سوی دیگر، دولت هایی که حق آموختن به زبان مادری را نادیده می گیرند، به طور آشکار فرصت نابرابر آموزشی هم فراهم می آورند. در واقع، غنی را غنی تر می سازند. تاکنون در ایران هیچ دولتی به رفع این نابرابری آموزشی توجه نشان نداده است.

باری، عدم توجه به آموزش و یادگیری زبان مادری، به اندازه دست کم 12 سال کودکان را از تجربه و اندیشیدن به زبان مادری باز می دارد. کودکان با محروم ماندن از یادگیری زبان مادری، زبان دل و ذهن خود را از دست می دهند و درست پس از پایان تحصیلات مدرسه ای یا دانشگاهی که وارد تجربه واقعی زندگی اجتماعی می شوند با کاستی حاصل از زبان مادری روبرو می شوند

 

ادامه نوشته

اصول و قواعد زبان ترکی

مقدمه : برای نگارش زبانهای مختلف ترکی درطول تاریخ الفباهای مختلف: الفبای اورخون ، اویغور، عربی, عبری، لاتین و سیریلینگ بکار گرفته شده‌است. پس ازاسلام ترکان نیزمانند سایر اقوام مسلمان خط عربی را با تغییراتی درآن، پذیرفتند که این خط، اکنون در ایران استفاده میشود. دراین پست نگارش زبان ترکی با الفبای عربی (فارسی) را آورده ایم امید است مورد استفاده قرارگیرد.

تقسیم بندی حروف الفبا: هر زبانی ازمجموعه کلمات و هر کلمه از ترکیب حروف و صداها تشکیل می گردد. این حروف و صداها در همه زبانها درحالت کلی به دو دسته عمده تقسیم می شوند: حروف صدادار (مصوت، صائت ، آوا) و حروف بي صداها (صامت، گنگ).

 از32 حرف(یازاچ) زبان ادبي تركي با القبای عربی(فارسی) 23 تاحرف بی صدا یا صامت (سس سيزلر) و 9 تا حرف دیگر صدادار یا مصوت (سسلي لر) هستند.

ادامه نوشته

زبان ترکی در مدارس+فايل دانلود

محمد باغبان کریمی: امسال بعد از ۳۸ سال که از انقلاب شکوهمند اسلامی می گذرد، زبان ترکی با رفتار سراپا متانت و وقار مردم آذربایجان به مدارس و دانشگاهها راه می یابد. این حرکت نشانی از بزرگ منشی و تکوین شخصیت انسانی مردم ماست.

محمد باغبان کریمی

یکی از اساسی ترین شعارهای دکتر حسن روحانی در زمان انتخابات ریاست جمهوری، اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی بود که با خون هزاران شهید نوشته شده و یکی از آرزوهای دیرین مردم ایران بود. آقای حسن روحانی با شناخت خواسته های مردم وارد میدان مبارزات تبلیغاتی شد و یکی دیگر از خواسته های اساسی مردم آذربایجان، یعنی تاسیس فرهنگستان زبان ترکی را نیز مطرح ساخت و در دل مردم غیور ترک زبان سراسر ایران برای خود جا باز کرد. تردیدی نیست که اجرای کامل اصل ۱۵ خواسته ی مردم بوده است و  بعد از ۳۸ سال انتظار به بار می نشست و مردم میوه ی شیرین این انتظار را همراه با صبر و متانت به یاد ماندنی بدست می آوردند. خوشبختانه حسن روحانی آخرین سخنان امید بخش را در سفر به آذربایجانی غربی بر لب آورد. نویسندگان و فرهیختگان آذربایجان را به تکاپو واداشت و بدنبال آن وزیر آموزش و پرورش نیز در هماهنگی یا مدیران کل آموزش و پرورش استانهای آذربایجان اعلان فرمودند که زیرساخت های تدریس زبان ترکی آماده است و منتظر دستور رئیس محترم جمهور هستند.

اینک انتظار به پایان می رسد و رئیس جمهور باید با وجود فشارهایی که می دانیم بر ایشان وارد می شود با شهامت و شجاعتی که در ایشان سراغ داریم دستور لازم را صادر فرمایند و تدریس زبان ترکی آغاز گردد. این دستور که اجرای اصل دیگری از اصول تعطیل مانده ی قانون اساسی به عنوان میثاق ملی ایرانیان را در پی دارد باعث تقویت نظام جمهوری اسلامی شده و استقلال کشور را بیش از پیش تضمین می کند و مشتی خواهد بود بر دهان دشمنان کشور و ملت ایران.

بعد از موفقیت رئیس جمهور در انتخابات که حمایت بی دریغ مردم آذربایجان نقشی بسزا در این پیروزی داشته است اینجانب نیز کتابی را بر اساس تجربیات ۱۵ ساله ام در تدریس زبان ترکی دانشگاههای زنجان و کردستان (همچنین در انجمن ها و . . .) داشتم تدوین کرده و به استانداری زنجان تقدیم کردم. استاندار محبوب و بومی زنجان نیز بررسی کتاب را به کارشناسان محول کردند و در پی آن در تاریخ  ۱۴/۰۷/۱۳۹۴  جلسه ای با حضور مدیران کل امور اجتماعی و سیاسی و کارشناسان استانداری بعلاوه مدیر کل آموزش و پرورش استان و مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و برخی دیگر از کارشناسان در این زمینه تشکیل گردید و به اتفاق با تدریس این کتاب در مدارس موافقت به عمل آمد و برای اجرایی شدن آن گامهای بعدی نیز مشخص گردید. از آن جمله تدریس آن علاوه بر مدارس، در دانشگاههای علمی – کاربردی استان، پایگاههای مقاومت بسیج، صدا و سیمای استان و . . . نیز پیشنهاد گردید. در همین جلسه مدیر کل آموزش و پرورش نیز با اعلان اینکه سیستم آموزش و پرورش سیستمی متمرکز است لذا فرمودند که دستور اجرایی باید از طرف وزارت خانه صادر گردد. همچنین ایشان گفتند که “باید با وزارت آموزش و پرورش مکاتبه شده و طی طرح ارسالی، مرحله بندی و تامین نیروی انسانی و منابع مالی مربوطه مشخص شود. مورد دیگر تناسب محتوای کتاب یا هدف های آموزشی و جایگاه این درس در سیستم مشخص شود”. در نهایت، وزیر محترم آموزش و پرورش هم در مصاحبه های آخر فرمودند که زیرساختهای تدریس زبان ترکی در استانهای آذربایجان آماده است و منتظر دستور رئیس محترم جمهور هستند. متاسفانه وزیر محترم آموزش و پرورش عوض شدند و منتظریم وزیر جدید پیگیر دستور از رئیس جمهور باشند و کارها را به سال بعد محول نفرمایند.

باز، گفتنی است که در استان زنجان کارها توسط راقم این سطور پیگیری شد. در راستای آن، دهها جلسه در استانداری با حضور کارشناسان استانداری تشکیل گردید و طرح توجیهی برای آن نوشته شد و در نهایت معاونت سیاسی استانداری و دبیر محترم کمیسیون اقوام، ضمن تایید این حرکت به وزارت کشور نیز ابلاغ فرمودند. در این نامه آمده است: “با توجه به بررسی های به عمل آمده در خصوص تدریس زبان ترکی در مدارس، به استحضار می رساند موضوع مورد اشاره می تواند به عنوان یکی از زمینه های مقوم همسویی، همگرایی و اتحاد قومی در استان و در راستای تحقق قانون و اهداف نظام جمهوری اسلامی قلمداد کرد به نحویکه حمایت از پتانسیل های اقوام یکی از موارد بحث شده در اولین جلسه ی کمیسیون اقوام بوده که در صورت رعایت چارچوب های قانونی و با حفظ ملاحظات اجتماعی و فرهنگی قابل اجرا می باشد. باید عنایت داشت از منظر اجرایی یا توجه به درخواست آقای کریمی مبنی بر تدریس، همچنین تدوین کتاب آموزشی زبان ترکی در پایه های مورد اشاره، نیازمند طرح و بررسی در مراجع ذیربط از جمله در وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم می باشد که می بایست ضمن ارجاع به مبادی قانونی موارد بررسی و نتیجه اعلام نمایند”.

در پی این نامه، کتاب همراه با شابک و تغییرات ممکن به آموزش و پرورش استان ارائه گردید و به وزارتخانه نیز اعلام شد. علاوه می گردد که مدیر کل محترم آموزش و پرورش استان، در برنامه ی اقدام عملی در باب ادبیات بومی نیز بخشنامه ای صادر فرموده اند. همچنین کتاب مورد نظر که برای شش کلاس ابتدایی دبستان تدوین شده است مجوزهای لازم را دریافت کرده و آماده ی چاپ است. امید اینست که امسال زبان ترکی چه در دوره ی ابتدایی و چه دبیرستان تدریس گردد و از سه ماهه ی دوم سال تحصیلی با همت معلمان و دبیران فرهیخته، شاهد شکوفابی فرهنگ و ادب سرزمین خود باشیم. پیگیری ها همچنان تا حصول نتایج  ادامه دارد

 

دانلود

 

بررسی دورنانیوز: آیا وجود فرهنگستان زبان ترکی ضروری است؟

 

محمدرضا باغبان کریمی: زبان ترکی دارای قدمت بالایی در سرزمینهای ایران امروزی است. حکومتها و مدنیت بزرگی در تاریخ چون گوتتی ها، هورری ها، آراتتی ها، مانناها و مادها دارای ریشه های استوار در سرزمین ایران بوده اند و تمرکز بیشتر این تمدنها آذربایجان بوده است. امروز آثار فراوانی از این تمدن ها در حوضه های تاریخی، موزه های ایران و جهان موجود است. همین اشیا اندکی که در داخل کشورمان مانده است نشان می دهد که تمدنی عالی با هنر و ادبیاتی غنی از سده های دور و دراز در این سرزمین وجود داشته است. هنوز ستونها و دیوارهای ماننا در استان ما موجود است؛ هنور آقار اورارتوها در استان ما سرافراز و استوار ایستاده است. در ادبیات و فرهنگ مردم نیز آثار گرانقدر اجداد ما در حرکت و ماندگاری است. بر خلاف کسانی که فکر می کنند زبان ترکی با سلجوقیان به ایران آمده است – بکذریم از افراد بی دانشی که مغولان؟! را آورنده ی زبان ترکی به ایران می دانند! – قدمت زبان ترکی به سده های پیشتر برمی گردد. کتابهای فراوانی در اوایل ظهور اسلام در ایران به زبان ترکی نوشته شده اند که امروز هنوز در موزه ها و کتابخانه های رسمی کشورمان نگهداری می شوند. ترجمه ی فرمان امیرالمؤمنین علی (ع) به والی آذربایجان که در قرن پنجم به ترکی ترجمه شده است و امروز در موزه ی چهل ستون اصفهان موجود است. یکی از صدها نمونه از این دست است. کتاب عالیقدر “مقدمه الادب” در اواخر قرن پنحم از جاراله زمخشری به سه زبان عربی فارسی و ترکی که برای آموزش زبان عربی برای فارسی زبانان و ترکی زبانان نوشته شده و قرنها در ایران در مکتبخانه ها تدریس می شده است و دهها نسخه ی خطی این اثر در جای جای ایران عزیزمان موجود است. و می توان دهها اثر جاودانه ای را شمرد که هنوز مورد غفلت عمدی قرار گرفته اند.

ادامه نوشته

تدوین دایره‌المعارف آذربایجان و فرهنگ یکسان‌نویسی کلمات ترکی آذربایجانی

 

ابوالفضل علیمحمدی، از اجرای دو طرح با عناوین «تدوین دایره المعارف آذربایجان» و «یکسان‌نویسی کلمات ترکی آذربایجانی» خبر داد و اظهار داشت: این طرح‌ها با تصویب هیات مدیره و با تشکیل کارگروه‌های مختلف وارد مرحله اجرایی شده است.

وی با بیان این‌که برای تدوین دایرهالمعارف آذربایجان و فرهنگ یکسان نویسی کلمات ترکی آذری با اساتید برجسته و بنام مشورت صورت گرفته و در نهایت از طیف‌های مختلف برای ارائه نکته نظرات کارشناسی دعوت به عمل آمده است، خاطرنشان کرد: اعضای شورای علمی فعالیت خود را در هر دو حوزه آغاز کرده و اکنون در مرحله نگارش بخش رجال آذربایجان مشغول فیش نویسی هستند.

علیمحمدی با تأکید بر این‌که طیف وسیعی از استادان متخصص هر حوزه برای مدخل‌نویسی دعوت خواهند شد، ادامه داد: قرار است این دایرهالمعارف به صورت جامع در پنج جلد به صورت موضوعی و الفبایی به تحریر درآید که پیش‌بینی می‌شود یکی از ماندگارترین اقدامات بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان خواهد بود.

وی در ادامه با اشاره به این‌که طرح اولیه «فرهنگ یکسان‌نویسی کلمات ترکی آذربایجانی» نیز با حضور استادانی از دانشگاه ها و مراکز علمی و فرهنگی آغاز و تا پایان سال به اتمام خواهد رسید، افزود: اجرای این طرح با رسم الخط الفبای فارسی عربی خواهد بود و قرار است کلمات دخیل فارسی و عربی با همان شکل و همان رسم الخط مورد استفاده قرار گیرد.

ادامه نوشته

فعلا مکان مناسبی برای راه‌اندازی بنیاد فرهنگی آذربایجان در زنجان تعیین نشده است

 جعفر محمدی درباره برخی از اظهارات در خصوص این بنیاد، افزود: خوشبختانه مقرر است که طیف وسیعی از مدیران و مسوولان درگیر امور مربوط به بنیاد فرهنگی آذریایجان شده و آن را مدیریت کنند. از این‌رو فعالیت‌های بنیاد مخاطره‌آمیز نخواهد بود. در حال حاضر نیز بنیاد فرهنگی آذریایجان مراحل پایانی ثبتی خود را طی می‌کند و استانداران چهار استان تورک نشین نیز هیات‌مدیره بنیاد خواهند بود.

این مسئول ادامه داد: دفتر بنیاد فرهنگی آذریایجان در شهر تبریز، خانه پروین اعتصامی و در ارومیه نیز مدرسه تاریخی هدایت خواهد بود. برای تعیین مکان مناسب در زنجان نیز در حال رایزنی هستیم و به محض راه‌اندازی دفتر، بنیاد فعالیت‌های خود را آغاز خواهد کرد.

وی با بیان این‌که راه‌اندازی بنیاد فرهنگی آذربایجان، وعده رییس‌جمهور  است، تصریح کرد: مرکز این بنیاد شهر تبریز است و بدون شک با دور هم جمع شدن استان‌های تورک نشین (آذربایجان‌غربی، زنجان، اردبیل و آذربایجان‌شرقی) شاهد ارتقای جایگاه ادبیات تورکی در سطح کشور خواهیم بود.

با وجود چنین مربیانی تحصیل به زبان مادری در دانشگاهها بی فایده است

عزیز طالعی رئیس گروه تاریخ دانشگاه اورمیه اخیرا با انتشار مقاله ای به زعم خود «علمی» در سایت معلوم الحال و دروغ پراکن «آذری ها» در اقدامی خنده دار کلیت وجود قومیتی به نام ترک را منکر شد.
به گزارش آینانیوز،عزیز طالعی در مقاله ای تحت عنوان « تاثير مهاجرت تركان در تغيير و تحول زبان مردم آذربايجان » زبان ترکی مردم آذربایجان را ناشی از «مهاجرت اقوام ترک زبان» شرق آسیا با هدف یافتن چراگاه دانسته است.
این مدرس دانشگاه آغاز مهاجرت ترک زبانان را از اوایل قرن چهارم به مدت 7 قرن عنوان می کند و می نویسد که این مهاجرت نه تنها موجب تحولات سیاسی، قومی، دینی و زبانی در ایران شد بلکه بسیاری از نقاط خاورمیانه نیز از تاثیر مهاجرت برکنار نماند.
طبیعتا منظور طالعی ترک شدن زبان مردم روم شرقی و ترکیه و شاید آسیای صغیر بوده که با معادلاتی که در ادامه می آورد کلا منکر ترک بودن این مناطق است.
نویسنده که به زعم خود تماما روند تغییرات زبانی آذربایجان و دیگر مناطق ترک نشین کشور را نتیجه مهاجرت می داند، «ترکمن ها» را ترکهای مهاجری معرفی می کند که بعد از اسلام آوردن به این نام نامیده شده اند.
رئیس گروه تاریخ دانشگاه اورمیه و دانشجوی آینده مقطع دکترای دانشگاه آنکارا گفته که منظورش از این مقاله یافتن این دو سوال است که :«زبان ترکی که امروز مورد تکلم ساکنان این سرزمین[آذربایجان] است از کجا و چگونه در این خطه رایج گردیده و از چه عناصری تشکیل شده است؟» و دوم « زبان آذربایجانی قبل از اینکه به ترکی تغییر[!!!] یابد چه بود، چه ویژگیهایی داشته و چه آثاری از آن به یادگار مانده است؟»
نویسنده در بخشی از این مقاله مفصل می نویسد:« هیچگونه تردیدی نیست که پیش از سلطه و سکونت ترکان در این نواحی یعنی آذربایجان و زنجان، همانند دیگر نقاط ایران به زبان ایرانی تکلم می شد»
او واژه آذری را غیر از «ترکی آذری» دانسته و کلا منکر وجود ترکی آذری است. به زعم طالعی «آذری» اصیل تر و مستندتر است از ترکی و ترکی آذری و این عبارت در واقع اصطلاحی حاکی از زبان دیرین آذربایجانی است که در دوره اسلامی زبان ایران آذربایجانی را دربرمی گیرد.
امسال، نخستین بار در طول تاریخ رشته «زبان و ادبیات ترکی» در دفترچه های انتخاب رشته ورودی های جدید کنکور سراسری گنجانده شده و حتی یک واحد دانشگاهی در تبریز امسال اولین دانشجویان این رشته را جذب نیز کرد. البته به جز تبریز هیچ دانشگاه دیگری در مناطق ترک نشین و غیرترک نشین ایران جذب دانشجوی رشته زبان و ادبیات ترکی نکردند و معلوم هم هست که با وجود اساتیدی همچون عزیز طالعی که از بیخ منکر وجود زبانی تحت عنوان «ترکی» در کشورمان هست تحصیل به زبان مادری ترکی آذربایجانی در اینچنین شهری بیفایده است.

 

مقایسه زبان های ترکی آذربایجانی و ترکی استانبولی

زبانهای تركی آذربایجانی و تركی استانبولی هر دو دارای ريشه اوغوزی هستند.اين دو زبان به همراه تركمنی (زبان مردمی كه در جمهوری تركمنستان و شمال شرق ايران زندگی می كنند) گروه اغوز يا غربی را از خانواده زبانهای تركی (لهجه های آذربایجانی و استابولی و تركمنی و اوزبكی و قزاقی و قرقيزی و ...) تشكيل می دهند. 

تفاوتهای كه بين اين دو لهجه به وجود آمده را می توان در قرنهای 13 تا 19 ميلادی دانست. در واقع تفاوت های بسيار اندكی بين اين دو لهجه وجود دارد تا جايی كه مردم ترك اين سه كشور شعرای نامی آذربايجانی را ازجمله نسيمی و قاضی و برهان الدين و فضولی و ... و داستان های دده قورقود و كوراغلو را به طور مشترك از آن خود و جزو فرهنگشان می دانند. در بخش هايی از دو كشور اين تفاوت ها در قرن نوزدهم به دليل توسعه زبانی و تاثيرپذيری از زبان های خارجی بيشتر شد.

1.اورتوگرافی و فونولوژی
از سال 1928 الفبای عربی مورد استفاده در هر دو كشور به لاتين تغيير يافت. اما اين الفبا مجددا در 1939 درآذربايجان به سيريليك تغيير يافت كه تا سال 1991 مورد استفاده قرار می گرفت. در سال 1991 الفبای لاتين جديد در آذربايجان بر پايه الفبای مورد استفاده در تركيه جايگزين سيريليك شد. اما در آذربايجان 3 حرف بيشتر وجود دارد. q (ق) كه معادل آن در تركيه k و g هست و   x(خ) كه معادل آن در تركيه k و h است و ə كه گاهی معادل e در تركيه است. (فتحه در تركی استانبولی وجود ندارد)

 

ادامه نوشته

قواعد نگارش زبان تورکی

 

به گزارش دورنانیوز ،

۱-زبان تورکی آذربایجانی دارای ۳۲ حرف صدادار و بی صدا میباشد، حروف صدادار به تنهایی قابل تلفظ می باشند ولی حروف بی صدا به تنهایی قابل تلفظ نیستند، کلمات تورکی از هجاها تشکیل می شود و باید در هر هجا یک حرف صدادار باشد مثلا : کلمه «گئده بیلمَک» ۴ هجا و چهار حرف صدادار دارد«گئ+ده+بیل+مـَک».

۲-قانون هماهنگی صدا (سس اوُیوم یاساسی): در بین حروف صدادار، آا Aa، ایْـ Iı، اوْ Oo، اوُ Uu، حروف ضخیم (قالین حرفلر)، و بقیه ائـ Ee ، اَ Əə، ایـٌ İi، اؤ Öö ، اوٌ Üü حروف نرم (اینجه حرفلر) میباشند، در زبان تورکی در هیچ کلمه ای این دوگروه حروف با همدیگر نمی آیند (آغیْللی، گؤروٌنمَک). به این سبب کلمه ای مثل گلماخ غلط است و باید گلمک نوشت. (عبارات «ایٌنجه بئش بؤلوٌک» و «قالیْن دوْققوُز» یادگیری این قانون را آسان می کند.
قانون هماهنگی صدا از مهمترین قواعد زبان تورکی می باشد هر کسی بخواهد زبان تورکی را درست یاد بگیرد باید این قاعده را بطور کامل یاد بگیرد.

ادامه نوشته

۲ اسفند سالروز بزرگداشت روز جهانی زبان مادری و اصل ۱۵ قانون اساسی

 

دورنانیوز – اسفندیار سپهری نیا : دوم اسفند ماه هر سال به بهانۀ پاسداشت زبان مادری این روز با شکوه هرچه تمام تر در سراسر جهان گرامی داشته می شود و مراسم و آیین های گوناگونی برگزار می گردد .

برگزاری سمینارها ، سمپوزیومها ، برنامه های فرهنگی و هنری ، رونمایی از آثار نوشتاری مرتبط با زبان مادری و بسیاری برنامه های متنوع دیگر بخشی از این مراسم به شمار می آیند . متاسفانه در کشور ما اهمیت قابل توجه و شایانی به این مقوله اجتماعی داده نمیشود و تنها مطبوعات و وبسایتها و مراکز فرهنگی و هنری هستند که تا حدودی این روز را گرامی داشته و با انتشار مقالات ، یادداشتها ، گزارشها و مصاحبه با صاحب نظران فرهنگی و اجتماعی به این موضوع اهمیت می دهند .

این نوع برخورد با روز جهانی زبان مادری در شرایطی است که کشور ما رنگین کمانی از زبانها ، گویشها ، لهجه هایی که ریشه در قومیت و هویت مردمان این سرزمین داشته و از تنوع و زیبایی منحصر به فردی برخوردار می باشد، ترک ، کرد ، فارس، لر ، بلوچ ، گیلکی ، قشقایی ، ترکمن ، عرب ، بختیاری ، کرمانشاهی و انواع لهجه ها ظرفیت بزرگ زبان مادری و محلی کشورمان را تشکیل می دهند و از اعتبار و ارزش والایی نیز برخوردار می باشند .

انتشار کتب ، روزنامه ، نشریات و مجلات و اجرای کنسرتها به زبان محلی ، تدوین و اجرای برنامه های فرهنگی و هنری ، نوحه سراییها و روضه خوانی ها به زبان محلی ، برگزاری محافل و مجالس شعر و ادب ، تولید و پخش برنامه ها ، سریالها ، فیلمها ، اخبار و گزارشهای ورزشی و فرهنگی به زبان محلی و یا مادری نقش بسیار ارزنده ای در حفظ و نگهداشت و معرفی و ترویج زبان مادری دارند و چنانچه به لحاظ قانونی زمینۀ لازم برای آموزش زبان مادری در سطح مدارس و دانشگاهها مطابق اصول ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی فراهم شود ، زبان مادری از قوت ، اعتبار و ارزش مضاعفی برخوردار و در ایجاد وفاق ، همدلی ، اتحاد ، وحدت بین اقوام نقش مهم خود را ایفا خواهد نمود .

ادامه نوشته

پیام مدیر کل یونسکو به مناسبت روز جهانی زبان مادری ۲۰۱۶/ ترجمه: ترکمن گمیچی

 

موضوع روز جهانی زبان مادری امسال ( سال ۲۰۱۶) بر کیفیت آموزش، زبان آموزش و نتایج یادگیری تاکید دارد. هدف از این انتخاب در واقع تاکید براهمیت زبان مادری در بالا بردن کیفیت تحصیل و تنوع زبانی به منظور دست یابی به اهداف چشم انداز توسعه پایدار تا سال ۲۰۳۰ می باشد.
طبق هدف چهارم برنامه توسعه پایدار، دستور کار سال ۲۰۳۰ بر کیفیت تحصیل عادلانه و یادگیری مادام العمر برای همگان متمرکز شده است تا زنان و مردان قادر به کسب مهارتها و دانش لازم برای دستیابی به انچه که آرزو می کنند داشته باشند و از رهگذر آن شرایط لازم برای مشارکت کامل در فعالیت‌های اجتماعی را در اختیار بگیرند.
این موضوع به خصوص برای دختران و زنان هچنین اقلیت‌ها، مردم بومی و جمعیت روستایی اهمیت بالاتری دارد. این مسئله در چهارچوب برنامه جامع عملیاتی ۲۰۳۰ یونسکو همچنین نقشه راه برای پیاده کردن دستور کار برنامه جامع۲۰۳۰ بازتاب یافته است تا موجب تشویق به استفاده از زبان مادری در تحصیل و یادگیری همچنین ترویج و حمایت ازتنوع زبانی گردد.

ادامه نوشته

کلاس‌های ترم زمستان زبان و ادبیات ترکی زنجان برگزار می‌شود

 

دبیر انجمن ادبی اشراق از برگزاری کلاس‌های ترم زمستان زبان و ادبیات ترکی زنجان خبر داد.

علی اصغر اجاقلو امروز در گفت‌وگو با خبرنگاران در زنجان اظهار کرد: مجموعه کلاس‌های آموزشی زبان و ادبیات ترکی آذربایجانی در زنجان از چهارم بهمن ماه آغاز شده است.

وی با اشاره به تاریخچه برگزاری کلاس‌های مختلف ترکی بیان کرد: این دوره‌های آموزشی و فرهنگی با عنوان کلی «زنگان-تورک دیل اوجاغی» در زنجان فعالیت می‌کند.

دبیر انجمن ادبی اشراق ادامه داد: برگزاری این کلاس‌‎ها از تیرماه سال 1390 آغاز و تاکنون طی 18 ترم متوالی کلاس‌های متعددی برگزار شده است که زمستان امسال نوزدهمین دوره آن برگزار خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه در حوزه زبان ترکی آذربایجانی روزهای یکشنبه هر هفته از ساعت 16 عصر کلاس مهارت نثرنویسی، ترجمه و ادراک متن ترکی با تدریس ابوذر جعفری برگزار می‌شود، بیان کرد: همچنین از ساعت 17 و 30 دقیقه عصر نیز دوره کتاب‌خوانی "دده قوْرقوُد" از آثار کلاسیک ادبیات ترکی با اداره علی کریمی که خود این کتاب را به الفبای عربی ترکی آذربایجانی ترجمه کرده، برگزار خواهد شد.

ادامه نوشته

تغییر نظر یکی از مخالفین سرسخت تشکیل فرهنگستان زبان ترکی چند ماه مانده به انتخابات

نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی گفت: ما موافق تشکیل فرهنگستان زبان ترکی و دایر کردن کرسی‌های آموزش این زبان در دانشگاه‌ها هستیم تا زبان ترکی بیشتر مورد توجه و دقت نظر قرار گیرد

به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، منصور حقیقت‌پور عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران صبح امروز در نشست با جمعی از تحصیلکردگان دانشگاهی در اردبیل اظهار کرد: با ایجاد فرهنگستان ادبیات ترکی با محوریت استان اردبیل در کنار موافقت، پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهیم تا این امر اتفاق بیفتد.

وی خواستار ایجاد رشته زبان و ادبیات ترکی در دانشگاه‌های استان شد و گفت: باید زمینه لازم و بستر مناسب برای این کار از لحاظ اساتید فراهم آید چراکه امروز آموزش این زبان یکی از ضرورت‌های تقویت ارتباطات و تعاملات است.

حقیقت‌پور ادامه داد: ما موافق تشکیل فرهنگستان زبان ترکی و دایر کردن کرسی‌های آموزش این زبان در دانشگاه‌ها هستیم تا زبان ترکی بیشتر مورد توجه و دقت نظر قرار گیرد.

این در حالی است که اقای حقیقت پور قبلا با بیان اینکه "راه اندازی فرهنگستان زبان ترکی یک اشتباه کاملا علمی و تاریخی است" افزوده بود که این خواستها در جهت اهداف سیاسی است و زبان اصلی ما فارسی با گویش آذری است که بعد از حضور سلاجقه تبدیل به زبان ترکی شده است.

خاطرنشان می کنیم منصور حقیقت پور از خانواده اردبیلی در تهران متولد شده و بزرگ شده تهران می باشد .

کلیک کنید : نماینده اردبیل در مجلس شورای اسلامی: ترکی زبان مادری ما نیست بلکه زبان مادری ما زبان فارسی با گویش آذری بوده است، راه اندازی فرهنگستان زبان ترکی یک اشتباه کاملا علمی و تاریخی است که در جهت اهداف سیاسی راه اندازی شد، ما ترک تبار نیستیم بلکه ترک زبانیم !!!

پیشنهاد تاسیس شعبه های بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان در ۳ استان تورک زبان مطرح شد!

 

،علی اکبر صفی پور اظهار کرد: همان گونه که رئیس جمهوری در هفدهمین سفر استانی کاروان تدبیر و امید به آذربایجان شرقی در آیین افتتاح بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان در تبریز اعلام کرد، این بنیاد متعلق به تورک زبان های کل کشور است و همه باید از توانمندی های آن استفاده کنند.

وی افزود: بر این اساس به تازگی نشست هم اندیشی گسترش و اصلاح اساسنامه بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و استانداران آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان در تهران برگزار شد.

صفی پور یادآور شد: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست بار دیگر بر جایگاه ویژه بنیاد تاکید کرد و ضرورت تلاش آن برای احیا و پویایی فرهنگ و هنر آذربایجان و نقش تاریخی آن را یادآور شد.

وی با اشاره به اینکه تاکنون دو ساختمان بنیاد در آذربایجان شرقی افتتاح شده است، بیان داشت: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست خواستار راه اندازی شعبه های بنیاد فرهنگ، ادب و هنر آذربایجان در سه استان دیگر تورک زبان به مرکزیت تبریز

ادامه نوشته

دکتر عباس زریاب خویی و تاکید بر ضرورت حفظ زبان ترکی و تدریس آن در مدارس

 

به گزارش دورنانیوز، اصغر زارع کهنمویی یکی از روزنامه نگاران فعال آذربایجانی در عرصه مطبوعات کشور در صفحه شخصی خود در فیس بوک نوشت: امروز در جریان تحقیقی، به مجموعه گفتگوهای جالب غلامحسین میرزاصالح با دکتر عباس زریاب خویی، یکی از موثرترین و جدی‌ترین تاریخ‌نگاران معاصر ایران برخوردم. او در یکی از گفتگوها، ضمن پاسخ به سوالی درباره ماجرای فرقه دموکرات، به‌تفصیل، به اهمیت آموزش زبان ترکی به عنوان زبان مادری آذربایجانی‌ها تاکید کرده است. سخن دکتر زریاب خویی از آن حیث حائز اهمیت است که مورد اعتماد بسیاری از اصحاب قلم از جمله رادیکال‌ترین طیف‌های پان‌ایرانیست و روشنفکران وطنی است. خلاصه‌ای از سخن ایشان را اینجا می‌آورم:

«زبان آذربایجان، زبان ترکی است. من حتی معتقد هستم که زبان ترکی باید تدریس شود چون برای بچه‌ای که به مدرسه می‌رود، دو چیز برایش فوق‌العاده مشکل است، یکی که خط یاد بگیرد و یکی هم یک زبان دیگر، در صورتی که یک بچه تهرانی که به مدرسه می‌رود، همان زبان مادری خودش را یاد می‌گیرد ولی در آذربایجان این‌طور نیست. در آنجا وقتی که معلم می‌نویسد، آب، باید اول آب را معنی کنند و این به قدری مشکل است که گاهی فلج می‌کند. به همین جهت، من معتقدم که یک دانش‌آموز آذربایجانی باید با زبان خودش یاد بگیرد و در سال‌های دوم و سوم زبان فارسی را یاد بگیرد؛ کردها و گلیک‌ها هم همین‌طور، وقتی مدرسه می‌رود خیلی چیزهای فارسی را نمی‌داند. به هرحال هر کسی اول باید زبان مادری خودش را یاد بگیرد.

ادامه نوشته

تداوم محرومیت مردم آذربایجان از تحصیل به زبان مادری؛ مقصر کیست؟

 

به گزارش دورنانیوز، «زبان مادری» به عنوان یکی از شاخصه‌های مهم و حیاتی تشکیل‌دهنده هویت فردی و اجتماعی انسان و شاکله اصلی فرهنگ، تاریخ و تمدن اقوام، از اهمیت فراوانی برای انسان‌ها برخوردار بوده و در کنار مولفه‌هایی نظیر وطن، مادر، ناموس و… دارای نوعی تقدس و ارزش و جایگاه معنوی می‌باشد.

از این رو جوامع انسانی در طول تاریخ بشریت همواره کوشیده‌اند تا با اختصاص زمان و هزینه‌ای خاص، از «زبان مادری» خود حتی در بسیاری از برهه‌ها به قیمت جان و مال خود محافظت نموده و از نابودی و زوال آن جلوگیری به عمل آورند چرا که انسان‌ها و اقوام مختلف از همان ابتدا به این واقعیت که نابودی زبان مادری مساوی است با نابودی جوامع انسانی، پی برده و آن را درک نموده‌اند.

صیانت از زبان مادری از گذشته تا به امروز با گذر از روش‌های قدیمی و ابتدایی، با پیشرفت‌ها و تغییر و تحولات به وجود آمده در حوزه‌های مختلف، شکلی رسمی‌تر به خود گرفته و در قالب آموزش‌های علمی و آکادمیک در مدارس و دانشگاه‌ها و هم چنین نهادهایی چون فرهنگستان‌های دولتی و نهادهای فرهنگی خصوصی نمایان شده‌ است.

ادامه نوشته

اصول معوق قانون اساسی، حقوق قومیت‌ها و وعده‌های انتخاباتی دکتر حسن روحانی

 

باگذشت قریب ۴ دهه از انقلاب اسلامی ایران هنوز هم شاهد تعویق اجرایی بندهایی از قانون اساسی به‌ویژه بندهای مربوط به حقوق قومیت‌ها هستیم. گرچه این حقوق در قانون اساسی رسماً قیدشده و لازم‌الاجرا بودن آن بر همگان واضح و مبرهن است اما هنوز هم اجرای آن با تعویق و البته مقاومت‌هایی روبه‌روست است.

اصل ۱۵ و ۱۹ ازجمله اصول قانون اساسی در مورد حقوق قومیت‌ها هستند. اصل ۱۵ که بیانگر زبان و خط رسمی کشور است در پی این بیان این اصل، در مورد تدریس زبان و ادبیات قومیت‌ها در مدارس و دانشگاه‌ها و همچنین استفاده آن در مطبوعات و رسانه‌های گروهی در کنار زبان فارسی را نیز بیان می‌دارد. اصل ۱۹ قانون اساسی نیز برخورداری قومیت‌ها از حقوق مساوی را بیان داشته و به‌تفصیل تعلق به هر یک قومیت‌ها، رنگ، نژاد و زبان را فاقد امتیاز به شمار می‌آورد.

ادامه نوشته

اندر احوالات بنیاد فرهنگ و هنر آذربایجان

 

به گزارش دورنانیوز، زمانی که استاندار آذربایجان شرقی بعد از چرخشی ۱۸۰درجه‌ای در مواضع خود در قبال تاسیس فرهنگستان زبان ترکی در راستای عمل به وعده‌های دکتر روحانی به مردم آذربایجان، تاسیس چنین نهادی را غیر ممکن تلقی نموده و به عنوان جایگزین از راه‌اندازی بنیادی موسوم به فرهنگ و هنر آذری خبر داد، بسیاری از کارشناسان حوزه زبان و ادبیات ترکی و دلسوزین و فعالین فرهنگ و تاریخ آذربایجان به این حقیقت پی‌بردند که دولت با یک عقب‌نشینی صریح و آشکار از وعده‌های انتخاباتی و سیاست‌های امیدوار کننده خود در قبال اقوام ایرانی و به خصوص تُرک‌ها، خواه به دلیل فشارهای وارده از سوی باندهای افراطی و دلواپس و خواه با اختیار و انتخاب بود، تمامی قول‌های انتخاباتی خود را به حیطه فراموشی سپرده و تاسیس بنیاد فرهنگ و هنر نیز اقدامی است در جهت لاپوشانی این خلف وعده و کنترل اذهان عمومی و جلوگیری از کاهش محبوبیت دولت در نزد مردم آذربایجان.

بعد از افتتاح بنیاد فرهنگ و هنر در جریان سفر ریاست محترم جمهوری به تبریز بدون ارائه هیچ‌گونه اساسنامه و خطی مشی و استقرار آن در خانه تاریخی شاعری که حتی یک بیت شعر به زبان ترکی نسروده است، بار دیگر نمایشی و تبلیغاتی بودن افتتاح چنین نهادی برای مردم این خطه اثبات ...

ادامه نوشته

جایگاه زبان مادری در حقوق بین‌الملل

 

کلیک کنید :

بنیاد فرهنگ و… آذری افتتاح شد / خبری از فرهنگستان زبان ترکی نیست!

به گزارش دورنانیوز، وظیفه اصلی زبان برقراری ارتباط کلامی است اما بار دیگری را نیز بردوش می‌کشد که گاهی مهم‌تر از وظیفه ی نخستین می باشد و آن تشکیل یکی از پایه های هویت ملی اقوام بشری است. بر اساس حقوق شهروندی، انسان در هر کجای جغرافیای زمین از حق تکلم به زبان مادری برخوردار است. شاید به همین دلیل سازمان های فرهنگی دنیا با ارائه‌ی کنوانسیون‌ها و بیانیه‌های مختلف خواستار حمایت و احیای زبان مادری اقوام مختلف در سراسر جهان هستند. سازمان ملل و در رأس آن یونسکو به عنوان معتبرترین نهاد بین المللی، اقدام به تدوین طرحی برای حفظ زبان‌های موجود کرده‌اند که از موارد آن می‌توان به نام‌گذاری روز ۲۱ فوریه (۲ اسفند) به نام روز جهانی زبان مادری اشاره کرد.

بنگلادش به دلیل حاکمیت ناسیونالیسم زبانی بر انقلابیون آن اولین کشوری بود که در نوامبر سال ۱۹۹۹ پیشنهاد رسمی خود را مبنی بر نامگذاری روز ۲۱ فوریه به نام روز جهانی زبان مادری به سازمان یونسکو ارائه کرد و این طرح در سی‌امین نشست عمومی سازمان یونسکو به تصویب نمایندگان کشورهای عضو رسید و از طرفی نامگذاری سال ۲۰۰۸ به عنوان «سال بین‌المللی زبان‌ها» نقش مهمی در زمینه‌ی توجه به زبان مادری ایفا کرده است.

ادامه نوشته

.................... « پست ثابت تا روز زبان مادری ».....................................

"به احترام زبان مادریم ترکی صحبت می کنم"

من ۱۰ سال است در تهران زندگی می کنم و فارسی هم بلد هستم ولی به احترام زبان مادری ،ترکی صحبت می کنم."

 

در برنامه نود در مصاحبه ای که با طرفداران تراختور در کرمان گرفته شده بود، یکی از طرفداران به زبان ترکی آذربایجانی سخن گفته است

در برنامه نود در مصاحبه ای که با طرفداران تراکتور در کرمان گرفته شده بود ، یکی از طرفداران به زبان ترکی آذربایجانی چنین گفته است: "من ۱۰ سال است در تهران زندگی می کنم و فارسی هم بلد هستم ولی به احترام زبان مادری ،ترکی صحبت می کنم."

همچنین وی اظهار داشت که ما تراکتور را به خاطر تراکتوردوست نداریم، بلکه تراکتور را به خاطر عشق به آذربایجان دوست داریم .

در آخر نیز با جمله معروف یاشاسین آذربایجان مصاحبه خود را پایان داد که بقیه طرفداران نیز وی را همراهی نمودند.

اگرچه وی در اظهارات خود تاکید کرده است که " می دانم مصاحبه من پخش نخواهد شد" اما در اتفاقی که تاریخ صدا وسیما نادر است اما در کمال ناباوری این مصاحبه پخش شد .

 

معادل ترکی کلمات متداول در ریاضیات

ریاضیات ............................ سای بیل .............................. say bil

بیضی ............................... یاستیْق اوُشاق ............... yastıquşaq

دایره ................................. یوُوارلاق ............................ yuvarlaq

مثلث ......................... اوچ گِن- اوچ بوُجاق ......... üçgen - üçbucaq

مربع ............................... دؤرد گِن ............................... dördgen

مستطیل ...................... جوت قوْل دؤرد گِن ......... cütqoldördgen

شش ضلعی ................... آلتیْ بوُجاقلیْ .................... altıbucaqlı

زاویه ................................ آچیْ ..........................................

ادامه نوشته